skip to Main Content
+389 (0) 2 3298 295 healthrights@esem.org.mk

Правото како што гласи во националното законодавство

Правото на работа во соодветни услови е регулирано како обврска на работодавецот за обезбедување безбедни работни услови во согласност со Законот за работни односи , односно „работодавецот мора да обезбеди услови за безбедност на животот и здравјето на работниците во согласност со посебните прописи за заштита при работата“ (член 42), како и со други прописи.

Законот за безбедност и здравје при работа ги утврдува мерките за безбедност и здравје при работа, обврските на работодавецот и правата и обврските на вработените од областа на безбедноста и здравјето при работа, како и превентивните мерки за професионалните ризици, отстранувањето на ризичните фактори за несреќа, информирање, консултирање, обука на работниците и нивните претставници и нивно учество во планирањето и преземањето мерки за безбедност и здравје при работа.

Законот за заштита од јонизирачко зрачење и радијациона сигурност ги уредува стандардите за посебна заштита (на работа) на здравствените работници што работат со извори на јонизирачки зрачења, како и одредби за заштита на нивните права од работниот однос во специфичните услови во кои работат.

Колективниот договор за здравство во Република Македонија регулира повеќе права од областа на заштитата на работниците (член 25): „На работникот кој работи во особено тешки, напорни и штетни по здравјето работи, а чие штетно влијание врз неговото здравје, односно работната способност не може во целост да се отстрани со заштитни мерки, работното време му се скратува сразмерно на штетното влијание врз неговото здравје, односно работна способност, но не пократко од 30 часа во работната недела.

Како особено тешки, напорни и штетни по здравјето работи се сметаат: јонизирачки зрачења, работа со болни од заразни болести и со заразни материјали, работа на хируршки интервенции во операциски сали, работа во психијатријата, работа со лица со најтешки пречки во психофизичкиот развој, работа во судска медицина и патолошка анатомија.

Одобрение за работа со скратено работно време за работите од ставот 2 на овој член дава орган на државната управа надлежен за работи во областа здравството, по претходно прибавено мислење од органот на медицина на трудот и мислење на репрезентативниот синдикат. Работното време од став еден од овој член се смета како полно работно време“.

„Работодавецот е должен според научните методи и современи достигнувања да го уреди со општ акт и да го организира процесот на трудот на начин на кој се обезбедува сигурност при работата и заштита на здравјето на вработените, односно да создава услови за работа и да ги презема пропишаните мерки и нормативи и други општо признати мерки за заштита при работа со кои се обезбедува психофизичкото здравје и личната безбедност на работниците“ (член 40).

„Работникот има право да одбие да работи ако му се заканува непосредна опасност по животот или здравјето, ако не се спроведени пропишаните мерки за заштита при работа“ (член 43), односно „работодавецот е должен работата на работникот да ја приспособи со работното место, со средствата за работа, со работните и технолошките постапки и намалување на штетното влијание на здравјето на работниците, да обезбеди редовни систематски прегледи на работниците кои работат под посебни услови и кои доаѓаат во контакт со пациенти, токсични материи и други супстанции штетни по здравјето и прехранбени производи“ (член 44).

Дополнителни прописи

Законот за здравствена заштита, преку Правилникот за поблиски просторни услови, опрема и кадри (минимални стандарди) за основање и работење на здравствените организации, посредно врши заштита на работата на здравствените работници, определувајќи ги минималните услови во однос на просторот и опремата потребни за работа на здравствените организации.

Етички кодекси

Кодексот на медицинската деонтологија на Лекарската комора на Македонија (член 12) и Кодексот на стоматолошката етика и деонтологија на Стоматолошката комора на Република Македонија (член 13) го регулираат ова прашање, имено: „лекарите имаат право и должност, преку своите стручни и други организации, да се изборат за соодветно вреднување на својата работа и да
бидат заштитени од професионални ризици“.

Закон за работни односи

1 Закон за работни односи, Службен весник бр. 62/2005.pdf
2 Одлука на Уставен Суд, У. бр. 139-2005.docx
3 Одлука на Уставен Суд, У. бр. 161-2005.docx
4 Одлука на Уставен Суд, У. бр. 134-2005.docx
5 Одлука на Уставен Суд, У. бр. 187-2005.docx
6 Одлука на Уставен Суд, У. бр. 111-2006.docx
7 Одлука на Уставен Суд У. бр. 188-2006.docx
8 Одлука на Уставен Суд, У. бр. 170-2006.docx
9 Закон за измена и дополнување на Закон за работни односи, Службен весник бр. 106/2008.pdf
10 Закон за измена и дополнување на Закон за работни односи, Службен весник бр. 161/2008.pdf
11 Одлука на Уставен Суд, У. бр. 200-2008.docx
12 Закон за дополнување на Закон за работни односи, Службен весник бр. 114/2009.pdf
13 Закон за измена и дополнување на Закон за работни односи, Службен весник бр. 130/2009.pdf
13.1 Исправка на измена и дополнување на Закон за работни односи, Службен весник бр. 149/2009.pdf
14 Одлука на Уставен Суд, У. бр. 20-2009.docx
15 Пречистен текст на Закон за работни односи, Службен весник бр. 16/2010.pdf
16 Закон за измена на Закон за работни односи, Службен весник бр. 50/2010.pdf
17 Закон за дополнување на Закон за работни односи, Службен весник бр. 52/2010.pdf
18 Одлука на Уставен Суд, У. бр. 176-2009.docx
19 Закон за измена и дополнување на Закон за работни односи, Службен весник бр. 124/2010.pdf
20 Одлука на Уставен Суд, У. бр. 263-2009.docx
21 Пречистен текст на Закон за работни односи, Службен весник бр. 158/2010.pdf
22 Закон за дополнување на Закон за работни односи, Службен весник бр. 47/2011.pdf
23 Закон за изменување и дополнување на Законот за работните односи, Службен весник бр. 11-2012.pdf
24 Закон за изменување и дополнување на Законот за работните односи, Службен весник бр. 39-2012.pdf
25 Закон за изменување и дополнување на Законот за работните односи, Службен весник бр. 13-2013.pdf
26 Закон за изменување и дополнување на Законот за работните односи, Службен весник бр. 25-2013.pdf
27 Закон за изменување на Законот за работните односи, Службен весник бр. 170-2013.pdf
28 Закон за изменување и дополнување на Законот за работните односи, Службен весник бр. 187-2013.pdf
29 Одлука на Уставен суд, Службен весник бр. 106-2014.pdf
30 Закон за изменување и дополнување на Законот за работните односи, Службен весник бр. 113-2014.pdf
31 Закон за изменување и дополнување на Законот за работните односи, Службен весник бр. 27/2016.pdf
32 Закон за Работни односи, Одлука на Уставен Суд, У. бр. 114/2014, Службен весник бр. 134/2016.pdf
33 Закон за изменување и дополнување на Законот за работни односи, Службен весник бр. 120/2018.pdf
34 Закон за изменување и дополнување на законот за работните односи, Службен весник на бр. 110/2019.pdf
35 Закон за изменување на законот за работните односи, Службен Весник бр. 267/2020.pdf
36 Закон за изменување и дополнување на Законот за работни односи, Службен весник бр. 151/2021

 

Закон за безбедност и здравје при работа

1 Закон за безбедност и здравје, Службен весник бр. 92/2007.pdf
2 Одлука на Уставен суд, У. бр. 255-2009.pdf
3 Одлука на Уставен суд, У.бр.160-2010.pdf
4 Закон за изменување и дополнување на Законот за безбедност и здравје, Службен весник бр. 136/2011.pdf
5 Одлука на Уставен суд, У. бр. 213-2011.pdf
6 Закон за изменување и дополнување на Законот за безбедност и здравје при работа, Службен весник бр.23-2013.pdf
7 Закон за изменување и дополнување на Законот за безбедност и здравје при работа, Службен весник бр.25-2013.pdf
8 Закон за дополнување на Законот за безбедност и здравје при работа, Службен весник бр. 137/2013.pdf
9 Закон за изменување и дополнување на Законот за безбедност и здравје при работа, Службен Весник бр. 164-2013.pdf
10 Закон за изменување и дополнување на Законот за безбедност и здравје при работа, Службен весник бр. 158/2014.pdf
11 Закон за дополнување на законот за безбедност и здравје при работа, Службен весник бр. 15/2015.pdf
12 Закон за изменување и дополнување на законот за безбедност и здравје при работа, Службен весник бр. 129/2015.pdf
13 Закон за изменување и дополнување на Законот за безбедност и здравје при работа, Службен весник бр. 192/2015.pdf
14 Закон за изменување и дополнување на Законот за безбедност и здравје при работа, Службен весник бр. 30/2016.pdf
15 Одлука на Уставен суд, У бр.12/2017.pdf
16 Одлука на Уставен суд, У бр. 63/2018.pdf
17 Правилник за знаци за безбедност и здравје при работа, Службен весник на бр. 107/2019.pdf
18 Закон за изменување и дополнување на Законот за безбедност и здравје при работа, Службен весник бр. 18/2020.pdf

 

Колективен договор за здравствена дејност

1 Колективен договор за здравствена дејност во РМ, Службен Весник бр. 60/2006.pdf
2 Колективен договор за изменување и дополнување на Колективниот договор за здравствена дејност, Службен весник бр. 156-2007.pdf
3 Колективен договор за изменување и дополнување на Колективниот договор за здравствена дејност, Службен весник бр. 17-2009.pdf
4 Колективен договор за изменување и дополнување на Колективниот договор за здравствена дејност, Службен весник бр. 88-2009.pdf
5 Колективен договор за изменување и дополнување на Колективниот договор за здравствена дејност, Службен весник бр. 60-2010.pdf
6 Анекс за дополнување на Колективниот договор за здравствена дејност, Службен весник бр. 33-2011.pdf
7 Анекс за изменување и дополнување на Колективниот договор за здравствена дејност, Службен весник бр.5-2013.pdf
8 Спогодба за утврдување на најниската плата за најнизок степен на сложеност и за начинот на пресметување и исплата на платите во здравствената дејност, Службен весник бр. 158/2014.pdf
9 Анекс за изменување и дополнување на колективниот договор за здравствената дејност на Република Македонија, Службен весник бр. 172/2014.pdf
10 Анекс за изменување и дополнување на колективниот договор за здравствена дејност на РМ, Службен весник бр. 118/2015.pdf
11 Анекс за изменување и дополнување на колективниот договор за здравствена дејност на РМ, Службен весник бр. 03/2016.pdf
12 Анекс за изменување и дополнување на колективен договор за здравствена дејност, Службен весник бр. 75/2016.pdf
13

Анекс за изменување и дополнување на колективниот договор за здравствената дејност на Република Македонија, Службен весник бр. 137/2016.pdf

14
15
16 Спогодба за утврдување на најниската плата за најнизок степен на сложеност и за начинот на пресметување и исплата на платите во здравствената дејност, Службен весник бр. 179/2018.pdf
17 Анекс за изменување и дополнување на колективниот договор за здравствената дејност на Република Македонија, Службен весник на бр. 31/2019.pdf
18 Анекс за изменување на колективниот договор за здравствената дејност на Република Македонија, Службен весник на бр. 32/2019.pdf
19 Анекс за изменување на колективниот договор за здравствената дејност на РСМ, Службен весник бр. 196/2019.pdf
20 Анекс за изменување и дополнување на колективниот договор за здравствената дејност на РМ, Службен весник бр. 219/2019.pdf
21 Анекс за изменување на колективниот договор за здравствената дејност на РСМ, Службен весник бр. 1/2020.pdf
22 Анекс за изменување и дополнување на колективниот договор за здравствената дејност на Република Македонија, Службен весник бр. 32/2020.pdf
23 Анекс за изменување и дополнување на колективниот договор на здравствената дејност на РСМ, Службен весник бр. 174/2021

 

Закон за заштита од јонизирачко зрачење и радијациона сигурност

1 Закон за заштита од јонизирачко зрачење и радијациона сигурност, Службен Весник бр. 48/2002.pdf
2 Закон за измена и дополнување на Закон за заштита од јонизирачко зрачење и радијациона сигурност, Службен Весник бр. 135/2007.pdf
3 Пречистен текст на Закон за заштита од јонизирачко зрачење и радијациона сигурност, Службен Весник бр. 154/2010.pdf
4 Закон за измена и дополнување на Закон за заштита од јонизирачко зрачење и радијациона сигурност, Службен Весник бр. 53/2011.pdf
5 Закон за дополнување на Законот за заштита од јонизирачко зрачење и радијациона сигурност, Службен Весник бр. 164-2013.pdf
6 Закон за дополнување на Законот за заштита од јонизирачко зрачење и радијациона сигурност, Службен весник бр. 43-2014.pdf
7 Закон за изменување и дополнување на Закон за заштита од јонизирачко зрачење, Службен весник бр. 149/2015.pdf
8 Закон за изменување и дополнување на Законот за заштита од јонизирачко зрачење и радијациона сигурност, Службен весник бр. 37/2016.pdf
9 Закон за изменување и дополнување на Законот за заштита од јонизирачко зрачење и радијациона сигурност, Службен весник бр. 83/2018.pdf

 

Правилник за потребниот простор, опрема и стручен кадар за основање, почнување со работа и вршење на здравствена дејност во здравствени установи

1 Правилник за потребниот простор, опрема и стручен кадар за основање, почнување со работа и вршење на здравствена дејност во здравствени установи, Службен весник бр. 91/2013.pdf
2 Правилник за изменување и допoлнување на правилникот за потребниот простор, опрема и стручен кадар за основање, почнување со работа и вршење на здравствена дејност во здравствени установи, Службен весник бр. 125/2014.pdf
3 Правилник за времетраењето на прегледите во специјалистичко-консултативните амбуланти и на давањето на специјалистичко-консултативни услуги со користење на медицинска опрема во здравствените установи во мрежата на секундарно и терцијарно ниво на здравствена заштита, Службен весник бр. 126/2018.pdf

 

1 Правилник за поблиски просторни услови, опрема и кадри за основање и работење на здравствените организации, Службен Весник бр. 11/1992.pdf (вон сила)
2 Правилник за изменување на Правилникот за поблиските.., Службен весник бр.25-1996.pdf (вон сила)
3 Правилник за дополнување на Правилникот за поблиските.., Службен весник бр.48-2002.pdf(вон сила)
4 Правилник за измена и дополнување на Правилникот за поблиските.., Службен весник бр.30-2005.pdf (вон сила)
5 Правилник за дополнување на Правилникот за поблиските.., Службен весник бр.62-2006.pdf (вон сила)
6 Правилник за измена и дополнување на Правилникот за поблиските.., Службен весник бр.113-2008.pdf (вон сила)
7 Правилник за дополнување на Правилникот за поблиските.., Службен весник бр.94-2010.pdf (вон сила)
8 Правилник за дополнување на Правилникот за поблиските.., Службен весник бр.32-2011.pdf (вон сила)
Back To Top